Pracownia Krytyki Artystycznej (Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego) we współpracy z Ośrodkiem Badań nad Polskim Dramatem Współczesnym (Instytut Badań Literackich PAN) oraz z Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku, przy udziale Teatru Wybrzeże oraz Klubu Żak mieli przyjemność zaprosić na wydarzenia w ramach przedsięwzięcia zatytułowanego:
RE: Ireneusz IREDYŃSKI
Szczegółowy program wydarzeń:
PIĄTEK 15.01
17.00, Nadbałtyckie Centrum Kultury, Ratusz Staromiejski – promocja książki: Ireneusz Iredyński Kreacja z serii „Dramat polski. Reaktywacja” (Wydawnictwo IBL PAN)
W 2014 roku ukazał się nowy wybór sztuk Ireneusza Iredyńskiego opracowany i opatrzony wstępem przez Zbigniewa Majchrowskiego, opublikowany przez Wydawnictwo IBL. Jest to szósty tom serii „Dramat polski. Reaktywacja”. W spotkaniu promocyjnym książki udział wzięli: Jacek Kopciński, Zbigniew Majchrowski, Antoni Pawlak i Jarosław Tumidajski.
W ramach wieczoru odbyło się czytanie performatywne sztuki Ireneusza Iredyńskiego Męczeństwo z przymiarką w reżyserii Jarosława Tumidajskiego, przygotowane przez Teatr Wybrzeże. Wystąpili: Magdalena Boć, Joanna Żóraw, Michał Kowalski, Maciej Szemiel.
Wstęp: wolny
SOBOTA 16.01
10.00 – 16.00, Nadbałtyckie Centrum Kultury, Ratusz Staromiejski
Sympozjum Re: Ireneusz Iredyński
PROGRAM:
10.00-11.30
Zbigniew Majchrowski: „Co słychać?”
Mariusz Kraska: Nieważne, jak było naprawdę? Ireneusza Iredyńskiego kryminalna „zbrodnia”
Katarzyna Szalewska: Ukryty w słońcu – Iredyńskiego rytmoanaliza miasta
Anna Jazgarska: Sam(i) pośród miasta. Iredyński i kino
Dyskusja
12.00-13.30
Joanna Walaszek: Żegnaj Judaszu w reżyserii Konrada Swinarskiego (Stary Teatr 1971)
Jacek Kopciński: Dramatyczne profanacje Iredyńskiego
Ewa Wąchocka: „W zachowaniu człowieka nie ma niczego, co by nie było wyuczone.” Nieprzystosowani i aktorzy Iredyńskiego
Anna Filipowicz: Uczłowieczenia/zezwierzęcenia, czyli o konstruowaniu świata (wokół słuchowisk Koniec stworzenia oraz Ibis)
Dyskusja
14.00-15.30
Maciej Dajnowski: „Szalenie Zdolny Kurwipołeć”. O Iredyńskim Lem z Mrożkiem
Maksymilian Wroniszewski: Manipulacja – powtórzenie i „diabelskie sztuczki”
Joanna Puzyna-Chojka: „Nikt, czyli Każdy”. O Męce Powtórzenia w Kreacji Ireneusza Iredyńskiego
Katarzyna Kręglewska: Męczeństwo z przymiarką – prapremiera sopocka i warszawska odsłona druga
Dyskusja
Konsultanci naukowi sympozjum:
Jacek Kopciński, Ośrodek Badań nad Polskim Dramatem Współczesnym (Instytut Badań Literackich PAN) Zbigniew Majchrowski, Pracownia Krytyki Artystycznej (Instytut Filologii Polskiej UG)
Sekretarz naukowy:
Klaudia Renusch, Pracownia Krytyki Artystycznej (Instytut Filologii Polskiej UG)
Wstęp: wolny
20.00, Czarna Sala im. Stanisława Hebanowskiego – Teatr Wybrzeże w Gdańsku – Premiera sztuki Ireneusza Iredyńskiego Kreacja w reżyserii Jarosława Tumidajskiego
W Kreacji Iredyński podejmuje temat twórczości, tworzenia. Zastanawia się, czy prawdziwe dzieło sztuki może powstać na zamówienie, czy jest to raczej produkt niczym nieskrępowanego, niekontrolowanego natchnienia – natchnienia bliskiego chorobie, może nawet psychozie. Kreacja to bluźniercza Księga Rodzaju, to szydercza Droga Krzyżowa. To współczesny, kameralny Faust à rebours, echo Pigmaliona. To sztuka fascynująca i boleśnie prawdziwa.
Jarosław Tumidajski o spektaklu: „Zanurzając się w tekst Iredyńskiego, opowiemy o samotności artysty, o tragizmie tworzenia. Zderzymy ze sobą dwa żywioły – sztukę i promocję pod wspólnym mianownikiem pojęcia „kreacja”. Artysta tworzy dzieło, rynek i krytycy artystę oraz zapotrzebowanie na jego twórczość. Kto więc kreuje, a kto jest kreowany? Kto jest prawdziwym kreatorem? Jakie są zasady tej relacji? Czy w ogóle są jakieś? Do tego starcia Iredyński dopisuje kobietę i alkohol, tworząc brutalny, emocjonalny kwadrat. Ostatecznie najważniejsze okaże się dzieło będące radykalną manifestacją wolnej woli. Tylko czy naprawdę wolnej… Iredyński pisze: „W zachowaniu człowieka nie ma niczego, co by nie było wyuczone. Wszystko jest naśladownictwem, wszystko jest imitacją. W nikim nie ma nic jego wyłącznie własnego”. To oczywiście ironia, autor Kreacji bardzo wysoko cenił swoją oryginalność. Ale obserwując współczesność, jej manierę, można mieć wątpliwości, czy ta ironia zostanie usłyszana i zrozumiana. A może dziś te słowa należy rozumieć dosłownie? Iredyński to rasowy prowokator. Wydawać się może, że to pisarz skrajnie pesymistyczny. Jednak to tylko pozór, pierwsze wrażenie. Bo Iredyński to niepoprawny marzyciel, który przekracza wszystkie granice, depcze wszelkie wartości, by tak naprawdę pokazać je, zaakcentować i ocalić.” (teatrwybrzeze.pl)
Wstęp: Za okazaniem zaproszenia
PONIEDZIAŁEK 25.01
19.00, Klub ŻAK w Gdańsku – PC DRAMA
Czytanie dramatu Ireneusza Iredyńskiego Terroryści w reżyserii Adama Nalepy
Udział wezmą: Mirosław Baka, Piotr Domalewski, Krzysztof Gordon, Justyna Bartoszewicz, Marek Tynda oraz Mateusz Dzierżawski.
Terroryści to sztuka „o przemocy, która tkwi w człowieku, zaszczepiona tam z przyczyn najbardziej humanitarnych, o przemocy, która jest bestią wyżerającą mózg i serce swojego pana”. Tak o sztuce wypowiadał się sam autor tuż przed prapremierą w roku 1982. Jak przyznaje Zbigniew Majchrowski we wstępie do najnowszego wyboru dramatów Ireneusza Iredyńskiego, Terrorystów „można oczywiście czytać jako sztukę o dialektyce przemocy. Co najmniej w równym stopniu Terroryści są jednak także sztuką o kuszeniu. Rewolucja, terroryzm, walka z reżimem to dla Numeru Jeden swoiste operations spirituales, „walka o duszę”, zwłaszcza o duszę młodego ideowca (przyczynek do kwestii adorowania młodości w totalitarnych systemach). Skoro jednak nie udaje się posiąść duszy, zawsze jeszcze warto zawładnąć ciałem i wystawić je na pokaz: ubrać trupa w legendę i dać tłumom idola. Iredyński odziera zło z resztek metafizyki, pokazuje triumfującą socjotechnikę. „Ludzie będą defilować przed katafalkiem z otwartą trumną… Potrzeba im bohaterów…”. (klubzak.com.pl)
Sala suwnicowa Klubu ŻAK w Gdańsku, ul. Grunwaldzka 195/197
Wstęp: 15/10 zł (wymagana rezerwacja)