7 grudnia 2014 roku w Instytucie Teatralnym w Warszawie odbył się maraton słuchowisk Herberta, dzień później w Instytucie Badań Literackich PAN - konferencja na temat dramaturgii radiowej Herberta, jego rówieśników i następców.
W 90. rocznicę urodzin Zbigniewa Herberta chcieliśmy przypomnieć , że wielki poeta był także dramaturgiem radiowym. Dramatyczny dorobek Herberta jest szczupły, ale znakomity. Drugi pokój, Rekonstrukcja poety, Lalek, Listy naszych czytelników należą do klasyki gatunku. Co ciekawe, każdy z radiowych dramatów Herberta został napisany w innej konwencji, i każdy stanowi laboratorium formy radiowej. Przed wojną radiowe medium fascynowało ekspresjonistów i poetów awangardowych. Po wojnie dla radia pisali tak wybitni autorzy, jak Herbert, Posmysz, Iredyński, Krasiński, Karpowicz, Odojewski, a na świecie Beckett, Tardieu czy Stoppard. Pomimo medialnej rewolucji, radio nadal przyciąga pisarzy, a przeznaczona do słuchowiskowej realizacji partytura głosów i dźwięków stanowi inspirację dla nowoczesnych reżyserów – radiowych i teatralnych. Estetyka sztuki radiowej inspiruje także współczesnych humanistów, a świetnym przykładem filozoficznej refleksji nad głosem pozostaje niedawna książka Mladena Dolara A Voice and Nothing More. Rocznica urodzin Herberta była więc świetną okazją, by przyjrzeć się polskiej dramaturgii radiowej – przede wszystkim współczesnej. Chcieliśmy uczynić Herberta patronem dyskusji poświęconej mało znanej, a znakomitej twórczości takich autorów piszących dla radia, jak Tomasz Man, Małgorzata Sikorska-Miszczuk, Rafał Wojasiński, Mariusz Bieliński i wielu innych,. Dlatego 7 grudnia w Instytucie Teatralnym w Warszawie zorganizowaliśmy razem z Teatrem Polskiego Radia I Maraton Słuchowisk zatytułowany NASŁUCHIWANIE, podczas którego, w konwencji „na żywo” oraz z płyt, zostały zaprezentowane znakomite sztuki radiowe – dawne i nowe. Podczas Maratonu odbyły się tez spotkania z dramatopisarzami i reżyserami radiowymi, a w czytelni Instytutu Teatralnego przez cały można było słuchać wybranych słuchowisk. Natomiast 8 grudnia, w Instytucie Badań Literackich w Warszawie, odbyła się konferencja NA GŁOS – ZE SŁUCHU – W WYOBRAŹNI, podczas której znawcy dramatu i teatru zderzyli ze sobą twórczość i myśl estetyczną pisarzy pokolenia Zbigniewa Herberta i współczesnych. Zależało nam na tym, by podczas konferencji trzy perspektywy: literacka, radiowa i teatralna wzajemnie się uzupełniały. Wśród referentów nie zabrakło też praktyków twórczości radiowej.
Jacek Kopciński
Ośrodek Badań Nad Polskim Dramatem Współczesnym